Componist Stan Nieuwenhuis in "The Spotlight"

Componist Stan Nieuwenhuis schreef binnen het WMC-thema van het GFO - ongehoord - het werk False Front. Hierin verklankt hij de tegenstelling tussen het rijke, egoïstische westen en de minder bedeelden elders in de wereld die hieronder gebukt gaan. “Het open einde biedt meer vragen dan antwoorden.”

False Front is te vertalen als façade: rijkdom waarachter een armoedig krot blijkt te staan. Anders gezegd: de Westerse welvaart die gebouwd is op het onderdrukken van anderen. Globalisering en crisissen in het Westen leiden tot een soort wedloop om de welvaart te behouden, gevoed door de hedendaagse technologie en sociale media. Dit beeld vormt de basis van het eerste deel. “Zes thema’s rollen daarin over elkaar heen en schreeuwen om aandacht. Ze worden onderbroken, starten ergens halverwege, versnellen. Je zapt door de wereld en krijgt geen tijd om het allemaal te begrijpen. De muziek heeft bijna een blinde arrogantie alsof er niets aan de hand is”, verklaart Stan.

Olieachtige textuur

De achterkant van de facade toont de componist in het tweede deel: de wereld die het Westen niet graag ziet. Onderdrukte arbeiders overal ter wereld in de olie-, textiel- of afvalindustrie - de moderne slaven. Bij de start valt het tempo van het eerste deel uit elkaar en komt er een melancholische passage, met een solo voor euphonium. Ook klinkt er telkens een dissonante, muzikale brij. Die start als iets kleins, maar wordt steeds dominanter. Ondertussen krijgt de muziek weer vaart. “Vanuit het slagwerk komt een machine op gang, symbool van de onomkeerbaarheid. Aan het eind domineert die olieachtige textuur alle andere melodische lijnen en zitten alle blazers mee in dat gegeven. Alleen het slagwerk blijft bijna letterlijk doorhameren”, vertelt Stan. “Het is dan ook een open einde met meer vragen dan antwoorden.”

Opvallend en krachtig

De muziek die Stan schrijft, is bijna altijd een reactie op de wereld waarin hij leeft. “De onrust van de wereld straalt door in mijn muziek. Belangrijk voor deze opdracht was dat het werk opvallend en krachtig moest openen. Het zijn immers de eerste noten van het GFO op het WMC.” Hij zag ook onmiddellijk de mogelijkheid voor het open einde. “Veel openingswerken zijn kort en krachtig en eindigen met een stevig slotakkoord. Aangezien er na mijn stuk nog heel veel muziek volgt, was het niet nodig om in zo’n cliché einde te vervallen.”

Kers op de taart

Stan omschrijft zijn werk als complex. “False Front kan in eerste instantie overkomen als een storm waarin je weinig houvast hebt. Gaandeweg zul je steeds meer nieuwe dingen ontdekken.” Hij is trots dat zijn werk deel uitmaakt van het WMC-programma van het GFO. “Het is altijd fijn om met zo’n gedreven iemand te werken als dirigent Erik van de Kolk. Daarnaast heeft een grote groep vrienden van het GFO de financiële middelen voor False Front gegenereerd”, zegt hij. “Het WMC is de kers op de taart, maar vergeet ook zeker de WASBE-conferentie niet. Ik kijk heel erg uit naar die optredens en de reacties van publiek, muzikanten en jury.”

Meer informatie op www.stannieuwenhuis.be

Tekst; Wilma Schreiber
Fotografie; Jeffry Wiesnekker