Start aanpak gehoorschade bij muzikanten

7 van de 10 muzikanten krijgt gehoorproblemen en het dragen van goede gehoorbescherming is onder hen taboe.

Daarom startte 14 december 2013 een test die daar verandering in moet brengen. Ellen ten Damme en het Gelders Fanfare Orkest gaven de aftrap in de vorm van een live hoortest in het Orpheus Theater in Apeldoorn. Op het nummer ‘It’s all so quiet’ lieten ze het publiek het verschil ervaren in muziekbeleving met én zonder gehoorbescherming.

Daar kwam uit naar voren dat de muziek wat minder scherp klinkt als je gehoorbeschermers draagt, doordat de hoge tonen worden afgevlakt.

Gehoorproblemen komen vaak voor, ook binnen de muziekwereld. Preventie door het gebruik van gehoorbeschermers kan dit voorkomen. Beter Horen gaat nu in samenwerking met het Gelders Fanfare Orkest een test doen waarbij een tiental muzikanten een jaar lang met op maat gemaakte gehoorbeschermers gaat spelen. Onderzocht wordt hoe het spelen wordt ervaren met gehoorbescherming, welk effect dit heeft op de muziekbeleving, wat de specifieke behoeften zijn en welke gehoorbescherming daar het beste bij past.​

Taboe op gehoorbescherming
“Op het gebruik van gehoorbeschermers rust een taboe” verklaart Erik van de Kolk, chef dirigent van het Gelders Fanfare Orkest. “Muzikanten zijn bang dat ze daardoor de muziek niet puur kunnen horen en niet weten of ze bijvoorbeeld te hard of te zacht spelen. 75% van de beroepsmuzikanten krijgt echter gehoorproblemen doordat ze niet of te laat aan gehoorbescherming beginnen.”

Beter Horen heeft preventie hoog in het vaandel staan omdat dit gehoorschade kan voorkomen. Vandaar dat zij samen met het Gelders Fanfare Orkest de krachten bundelden en de test met gehoorbescherming hebben opgezet.

Preventie kan gehoorschade voorkomen
Ook Ellen ten Damme bevestigt het belang van gehoorbeschermers. “Als zangeres sta je vaak in de stroom van andermans geluid. Wij werden nooit gewaarschuwd en ik ben daar zelf onzorgvuldig mee omgegaan. Daardoor is mijn gehoor​ bij bepaalde toonhoogten minder geworden en dat is lastig. Mijn stem is natuurlijk mijn belangrijkste instrument maar die kan ik alleen sturen als ik het zelf hoor!”

Dr. ir. Jan de Laat die als audioloog is verbonden aan het LUMC legt uit dat de grens waarop geluid schadelijk kan worden rond de 80dB is. “Een trompet of een groep blazers kan echter wel 120dB produceren, wat vergelijkbaar is met een opstijgend vliegtuig. Dit geeft directe schade en bij elke minuut dat je 120 decibel in je oren krijgt geblazen, word je gehoor minder. Muzikanten realiseren zich vaak onvoldoende wat de gevolgen zijn. Als je je blootstelt aan hard muziekgeluid en er ontstaat daardoor een pieptoon in je oor, wat vaak voorkomt, dan is dat al een teken van blijvende gehoorschade.”

Gehoorbeschermers sluiten het oor af van alle schadelijke geluiden. Ze zijn voorzien van een filter die alleen de schadelijke decibels dempen. Tijdens de pilot wordt onderzocht wat voor een effect gehoorbescherming heeft, wat het doet met de muzikanten en of het invloed heeft op het spelen.

U kunt het verloop van de pilot volgen via deze website. Elke maand vertelt een van de deelnemende muzikanten in de GFO Beter Horen BLOG over zijn of haar ervaringen met de gehoorbescherming op maat.